شهدای گمنام بهشت‌‌الحسین(ع) بافق، یادمان، بنایی در مرکز آرامستان بهشت‌الحسین در حاشیۀ جنوب غربی شهر بافق، واقع در شرق استان یزد.

در ۱۳۷۹ ش، یکی از نیروهای کمیتۀ جست‌وجوی مفقودین به ‌نام محمود شاهپورزادۀ بافقی به نمایندگی از مردم شهرستان بافق، درخواست تدفین شهدای گمنام را در شهرستان به‌صورت شفاهی با سردار سید محمد باقرزاده، مسئول کمیتۀ جست‌وجوی مفقودین مطرح کرد؛ پس از موافقت اولیه، این طرح با برگزاری جلسات و هماهنگی حجت‌الاسلام سید جواد سلیمانی، امام‌جمعۀ بافق، پیگیری شد. پیشنهاد وی درخواست مجدد تدفین هشت شهید گمنام به مناسبت هشت سال دفاع مقدس بود که درنتیجه با دفن سه شهید، به‌سبب وجود بقعۀ تاریخی قاضی میرجعفر بافقی در آرامستان بهشت‌الحسین(ع)، مرکز این محل موافقت شد. این شهدا در ۲۴ خرداد ۱۳۸۰ دفن شدند (قانعی)؛ اما باتوجه‌به پیگیری‌های انجام‌شده، چهار شهید گمنام دیگر در ۲۹ شهریور همان سال تشییع و تدفین شدند. در ۱۰ دی این سال سید حسین میرهدایی (1331-1380 ش)، از جانبازان شیمیایی شلمچه، بر‌اثر عوارض ناشی از آن به شهادت رسید (فرهنگ ... ، ذیل نام) و در کنار این هفت شهید گمنام تدفین شد (قانعی).

دربارۀ سن شهدا آگاهی دقیقی در دست نیست اما، از این هفت شهید گمنام، دو تن شصت و بیست‌ساله‌اند. افزون‌بر این، دو‌تن از آن‌ها در عملیات کربلای ۵ (دی‌ماه ۱۳۶۵) در شلمچه، یک‌تن در عملیات خیبر (اسفند ۱۳۶۲) در طلائیه، یکی هم در عملیات بدر (اسفند ۱۳۶۳) در تالاب هورالعظیم و یک‌تن دیگر هم در عملیات فتح‌المبین (فروردین ۱۳۶۱) در منطقۀ شرهانی شهید شده‌اند و از محل شهادت دو‌تن دیگر اطلاعی در دست نیست (ذبیحی علی‌تپه).

طرح ساخت یادمان در آغاز سال ۱۳۸۱ ش، با مشارکت هیئت رزمندگان اسلام بافق، بنیاد شهید شهرستان و شرکت سنگ‌آهن مرکزی ایران در بافق شروع شد (مهدوی‌پور).

این یادمان هشتاد مترمربع مساحت دارد، طرح آن سرو مانند، با ارتفاع حدود پانزده‌متر با سقف گنبدی شکل است و هشت ضلع دارد که قوسی شکل و به‌صورت ایوان اسلامی ساخته‌شده است. بیشترین تمرکز طرح بر داخل یادمان بود؛ همچنین، از ۴ جهت بنا حدود ۲۵-30 متر برای گسترش و ساخت مرکز فرهنگی و برگزاری مراسم‌های مختلف فاصله‌گذاری در نظر گرفته‌شده و در ساخت بنا، کاشی‌های هفت‌رنگ، آبی، سبز و سبز ـ آبی با گل‌های قرمز و زردرنگ به‌کاررفته است. آیات و ذکرهایی چون الله‌اکبر با خط ثلث کاشی‌کاری شده است. اسکلت بنا از فلز و بتن است و لا‌به‌لای فلزها با بلوک و آجر پرشده است. در قسمت محراب از کاشی آبیِ لاجوردی استفاده‌شده است (همو).

در اسفند ۱۳۹۶، مراسم آغاز عملیات اجرایی فاز دوم ساخت یادمان شهدای گمنام بهشت‌الحسین(ع) با حضور حجت‌‌الاسلام سید جواد سلیمانی، امام‌جمعۀ وقت بافق؛ سردار رضا هدایتی، مدیرکل وقت اداره‌کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان؛ سردار توکلی، فرمانده اسبق سپاه ناحیۀ بافق، همچنین معاون فرماندار، شهردار، رئیس شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی، فرمانده و نمایندۀ ولی‌فقیه سپاه ناحیه، رئیس شورای اسلامی شهر، رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران و اعضای شورای شهر و جمعی از مسئولان و رؤسای اداره‌های شهرستان در کنار شهدای گمنام بهشت‌الحسین(ع) برگزار شد («مراسم ... »، بش).

فاز دوم باهدف توسعۀ این یادمان با مشارکت شهرداری بافق، کمیتۀ شهدای گمنام، حمایت‌های مالی حجت‌الاسلام سید جواد سلیمانی و شرکت سنگ‌آهن مرکزی آغاز شد. از طرح‌های این پروژه به ساخت سالن اجتماعات شهدای گمنام در مساحت دوهزار مترمربع و زیربنای ۸۵۰ مترمربع می‌توان اشاره کرد (قانعی). از دیگر اقدامات این فاز ساخت پارکینگ، وضوخانه، سرویس بهداشتی، انبار و فضای سبز بااعتبار یازده‌میلیارد ریال بود (همو).

در این یادمان، هرساله مراسم‌های فرهنگی و مذهبی به مناسبت‌های مختلف برگزار می‌شود که ازجملۀ آن‌ها می‌توان به مراسم غبارروبی مزار شهدا باهدف تجدید میثاق با شهدای هشت سال دفاع مقدس، برگزاری مراسم عقد در جوار مزار این شهدا اشاره کرد.

مآخذ: ذبیحی علی‌تپه، علی (پژوهشگر و نویسنده در حوزه جنگ تحمیلی)، مصاحبه با مؤلف، ۳۰ مهر ۱۳۹۹؛ فرهنگ اعلام شهدا: استان یزد، به کوشش مرکز مطالعات و پژوهش‌های بنیاد شهید و امور ایثارگران، تهران: شاهد، ۱۳۹۵ ش؛ قانعی، علی‌اکبر (مسئول هیئت رزمندگان و کمیتۀ شهدای گمنام شهرستان)، مصاحبه با مؤلف، ۲۰ فروردین ۱۳۹۹؛ مهدوی‌پور، محمدرضا (مشاور معاونت مهندسی و یادمان‌ها اداره‌کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان یزد)، مصاحبه با همو، ۳۰ مهر ۱۳۹۹؛ «مراسم آغاز عملیات اجرایی فاز دوم شهدای گمنام بهشت‌الحسین(ع) بافق» (دسترسی: ۳۰ مهر ۱۳۹۹)، شهرداری بافق، <www.bafgh.ir> (بارگذاری: ۲۳ اسفند ۱۳۹۶).